منابع حقوق مخاصمات مسلحانه کدامند؟
درست است که در قرن بیست و یکم شکل مخاصمات مسلحانه تغییر کرده است و بیشتر جنگها امروزه داخلی هستند تا بین المللی اما حقوق مخاصمات مسلحانه بین المللی شعبه ای از حقوق بین الملل می باشد. پس، منابع حقوق مخاصمات مسلحانه همان منابع حقوق بین الملل می باشد. اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری منابع حقوق بین الملل را احصاء نموده. بموجب اساسنامه دیوان، کنوانسیونهای بین المللی و عرف بین الملل، منابع اولیه حقوق بین الملل محسوب می شوند. در کنار منابع اولیه، اصول حقوقی پذیرفته شده نزد مردم متمدن جهان، تصمیم های قضایی و دکترین نیز بعنوان منابع فرعی حقوق بین الملل شناسایی شده اند.
در مورد اصطلاح "اصول کلی حقوقی شناسایی شده توسط مردم متمدن" نیاز به توضیح است. در تفسیر این اصطلاح یکی از اساتید می گفتند که چون هنگام تدوین اساسنامه سازمان ملل متحد، بیشتر کشورهای جهان مستعمره بودند و استقلال نداشتند، منظور از "مردم متمدن" یعنی کشورهای مستقل آن زمان. این یک تفسیر تاریخی از این واژه است و اگر چنین تفسیری را بپذیریم پس یا باید بگوییم این بند از ماده 38 اساسنامه دیوان منسوخ شده یا باید بگوییم مفهوم "مردم متمدن" گسترش یافته است. گسترش این مفهوم پی بردن به اصول کلی حقوقی را دشوار می سازد. ژاپنی ها در ابتدای قرن نوزدهم اولین مردمانی بودند که از خود پرسیدند یک ملت متمدن چگونه ملتی است؟ چه ویژگی هایی دارد؟ بعدها، ماهاتما گاندی نیز این سئوال را از خود پرسید و درصدد پاسخ بر آمد. غربی ها نیز در تعریف یک انسان متمدن با مطالعه انسانهای وحشی و بدوی در مناطق دور دست کره زمین متوجه شدند حتی وحشی ترین انسانها می توانند از طریق کلام با یکیدیگر ارتباط بر قرار کنند و همه آنها به نوع لباس می پوشند. پس به این نتیجه رسیدند که در تعریف یک انسان متمدن باید توان ارتباط کلامی و لباس پوشیدن حذف شود.
ژاپنی ها در پاسخ به این سئوال به این نتیجه رسیدند که یک ملت متمدن، ملتی است که به قواعد حقوق بین الملل و جامعه بین المللی پایبند باشد. بنابراین تعدادی از اشخاص با استعداد را راهی اروپا کردند تا در زمینه حقوق بین الملل تحصیل کنند و وقتی به ژاپن بازگشتند اقدام به تدوین سه جلد کتاب حقوق بین الملل نمودند و به آموزش این رشته در دانشگاهها روی آوردند. به قدری در این امر زیاده روی کردند که هنگام حمله و کشورگشایی، همراه هر لشکر یک متخصص حقوق جنگ نیز حضور داشت. پس از مدتی انگلستان و آمریکا متوجه ظهور یک رقیب جدی در شرق آسیا یعنی ژاپن شدند. انگلستان اقدام به اشغال برخی بنادر ژاپن نمود و از حکومت این کشور خواست تا نیروهای خود را از چین خارج کند. ژاپنی ها ناچار به این کار شدند واینجا بود که نخست وزیر وقت ژاپن اعلام نمود "یک اراده توپ جنگی، از صدها جلد کتاب حقوق بین الملل مفید تر است".
بنابراین در قرن نوازدهم و تا اواسط قرن بیستم، یک ملت متمدن ملتی بود که قدرت نظامی شاخصی محسوب می شد. هنگامی که شوروی سابق به دلیل تحریمهای غرب از هم فرو پاشید، دنیا متوجه عامل دیگری در تبدیل شدن به یک ابر قدرت گردید و آن عامل اقتصاد و تکنولوژی بود. هر کشوری که می توانست محصولات با کیفیت و جدیدتری با قیمت مناسب تری عرضه کند و موفق به حضور در کشورهای دیگر می شد، تبدیل به ابر قدرت می گردید. امروزه نیز این رویه ادامه دارد. بنابراین یک ملت متمدن ملتی است که محصولات آن در دیگر کشورها به فروش می رسد و توانسته بازار کشورهای زیادی را از آن خود نماید. برای مثال خودروهای ژاپنی، کولر گازی مای و . حکایت از حرکت این کشورها به سوی تبدیل شدن به مصداق "ملل متمدن جهان" دارد.
درباره این سایت